Του Νώντα Σκυφτούλη
Το είπα στον ξάδερφο όταν θα με έπαιρνε για αγριοκάτσικα στην Οξειά (Εχινάδες, απέναντι από τον Παλιοπόταμο) και μου το ξέκοψε από την αρχή. «Ούτε με μία ούτε με δέκα βολές πιάνεται το κατσίκι και να είσαι δίπλα μας γιατί το κατσίκι αυτό δεν είναι γίδι, θα σε γκρεμοτσακίσει, εξάλλου εσύ για να ρίξεις ήρθες, σταμάτα λοιπόν τις μαλακίες». Το βούλωσα διαπιστώνοντας ότι Αμερικάνοι άνθρωποι και Ελαφοκυνηγοί δεν πρόκειται να γίνουμε ποτέ. Αλλά αυτό το one shot μου έμεινε για να χαρακτηρίζω τις καθαρές επιλογές, τις χωρίς παραμύθια και παραμυθάκια, τις χωρίς φασαρία και ρόλους και ιδεολογικές μεσολαβήσεις.
Ας εισέλθουμε σε μία τέτοια επιλογή με τίτλο η δικαιοσύνη μιας εκτέλεσης.
Είναι, λοιπόν, γνωστό ότι στις κηδείες κλαίμε και στους γάμους γελάμε. Αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει εξαίρεση για κανέναν και ούτε βεβαίως για τον Τσάρλι Κερκ. Ο Κερκ, βέβαια, εκτός από τον Τράμπ και τη Ζαχάροβα, έχει εκατομμύρια φίλους και οπαδούς να τον κλάψουν και δεν του χρειάζεται να πλαντάξουμε όλοι στην οδύνη και στα μοιρολόγια.
Ήταν Δικαιοσύνη η εκτέλεση; O δράστης είχε δικαίωμα να το κάνει; Είναι ερωτήματα που προκαλούν ιστορικούς συλλογισμούς γύρω από το κεντρικό διακύβευμα απονομής της δικαιοσύνης. Μπορούν οι πάντες να την απονέμουν; Και στο όνομα τίνος; Μπορεί να υπάρξει λαϊκή δικαιοσύνη;
Στο όνομα ενός λαϊκού στρατού μπορεί να εκτελεστεί κάποιος που δεν ανήκει στο λαϊκό στρατό και αυτό να ταυτίζεται με το καθολικό αίσθημα της δικαιοσύνης; Ασφαλώς όχι, διότι αυτή η εκτέλεση είναι μια πολεμική πράξη της πάλης που διεξάγει ο λαϊκός στρατός για τους σκοπούς του.
Ακόμη και έναν δωσίλογο (συνέβη αυτό) μπορεί η συνέλευση του χωριού να τον εκτελέσει; Φυσικά μπορεί να αποφασίσει να του επιβάλλει την θανατική ποινή, αλλά ποιος ή ποιοι θα τον εκτελέσουν; Αυτό δεν μπορεί καμιά συνέλευση να το αποφασίσει. Τελικά τι θα γίνει με έναν άνθρωπο που κηρύχτηκε “ιερός” (φονεύσιμος) από τη συνέλευση; Η Δικαιοσύνη και εδώ είναι ατελής, αν αυτός ο άνθρωπος (κατηγορούμενος) δεν υποστεί την εφαρμογή της απόφασης.
Μπορεί μια ένοπλη οργάνωση να παράξει Δικαιοσύνη εκτελώντας άνθρωπο στο όνομα ενός αφηγήματος ιδεολογικού ή θεολογικού; Μπορεί να το κάνει, αλλά στα πλαίσια της αντιπαράθεσης. Αυτές οι εκτελέσεις είναι μια συνήθης τακτική μιας αντιπαράθεσης και συνιστούν το ποινικό δίκαιο του εχθρού από την ανάποδη.
Όταν εκτελέστηκαν οι φασίστες στο Ν. Ηράκλειο, μια πράξη αναμενόμενη ως φυσικό επόμενο, είχα την κρυφή ελπίδα της μη ανάληψης ευθύνης για τα ερωτήματα που θέτουμε πιο πάνω. Ναι μεν όλοι στο δημόσιο χώρο ή σχεδόν όλοι το είχαν “αποφασίσει”, όμως το ποιος θα το έκανε δεν είχε αποφασισθεί. Θα μπορούσαν οι αποθανόντες να μην κυκλοφορούν στο δημόσιο χώρο και αυτό θα ήταν Δικαιοσύνη, μετά όμως την ανάληψη ευθύνης εισέρχεται το ποινικό δίκαιο του εχθρού και μειώνεται η καθολικότητά της.
Αυτά τα ευρωπαϊκά διλήμματα και ερωτήματα πηγάζουν από τις ερμηνείες συγκρότησης της φιλελεύθερης ουτοπίας και επεκτάθηκαν με την εισαγωγή της ιδεολογίας ως μεσολαβητικού μηχανισμού ανάμεσα στην νόηση και στα αισθητά. Ό,τι και να πούμε εμείς, οι Ευρωπαίοι του διαφωτισμού και στη συνέχεια του ρομαντισμού, στην περίπτωση της εκτέλεσης του Κερκ δεν έχει καμία σημασία. Πρόκειται για μια Αμερικάνικη υπόθεση με Αμερικανούς ανθρώπους και με Αμερικάνικο ήθος.
Ο Τζέφερσον το ξεκαθάρισε από την αρχή δίνοντας τη λαϊκή νομιμότητα στο σύνολο των θεσμών προκειμένου να τους διαχειρίζονται. Να ψηφίζουν δικαστές, να ψηφίζουν σερίφηδες, να ψηφίζουν δημάρχους, προέδρους και το κογκρέσο (διαρκές κυβερνητικό συνέδριο) πάνω από όλα. Μαζί με αυτά τους παρείχε το δικαίωμα οπλοφορίας σαν μια κατοχή του ποσοστού βίας που τους αντιστοιχούσε. Και όλα αυτά όχι για κάποια ιδεολογική ουτοπία, αλλά για την επιδίωξη της ευτυχίας. Ανάμεσα στους εργάτες και στα αφεντικά δεν μεσολαβούσαν ιδεολογίες, συνδικάτα και σοσιαλδημοκρατίες , αλλά η άγρια αμεσότητα της ταξικής πάλης.
Αυτή η λαϊκή νομιμότητα είναι που νομιμοποιείται και νομιμοποιεί και που μπορεί να φτάσει στην αυτοθέσμιση και στην αυτονομία ακόμη, χωρίς να αναθέσει σε καμιά διαχωρισμένη εξουσία την δικαιοσύνη. Ούτε φυσικά στα λαϊκά δικαστήρια ούτε στα αστικά ούτε στα πράσινα ούτε στα κόκκινα, που εκτός του ότι αντλούν την ισχύ τους από ένα κράτος, πάλι 3, 5, 7 άνθρωποι κάθονται πίσω από κάποια έδρανα και δικάζουν και φυσικά αποτελούν τον ορισμό της ετερονομίας.
Ο Κερκ είχε διευρύνει και εμβαθύνει το σύγχρονο ρατσιστικό πλαίσιο με τεράστια και ουσιαστική επιτυχία. Κωδικοποιώντας το φαντασιακό της ΚΚΚ δημιούργησε ενεργητική πολιτική συνείδηση και μέσα από αυτή τη διαδικασία αναδύθηκε σαν μοναδική προσωπικότητα. Πράγματι, μετατράπηκε σε μοναδικότητα και διαθλώνται στο πρόσωπό του οι προλήψεις, οι δεισιδαιμονίες, οι φόβοι εκατομμυρίων ανθρώπων και όχι μόνο στην Αμερική. Ο σύγχρονος νεοσυντηρητισμός δεν είναι εύκολο να υποχωρήσει διότι “χάνεται” και ο Αμερικάνικος συντηρητισμός γεννήθηκε και αυτός μαζί με τους άλλους φιλελεύθερους την 4η Ιούλη. Όμως, αυτό που πολλαπλασίασε τις επιτυχίες του Κερκ ήταν ότι αυτές οι ιδέες ηγεμονεύουν όχι μόνο στο Αγγλοσαξονικό μπλοκ, αλλά σε όλη την Ευρώπη και φυσικά στη Ρωσία είναι καθεστώς. Ο Κερκ με τις ιδέες του είχε διεισδυτικότητα σε όλους τους χώρους, εφάμιλλης και ίσως μεγαλύτερης του ναζιστικού ρατσισμού. Ο Κερκ είχε ετοιμάσει τα πάντα, ήταν έτοιμος μαζί με εκατομμύρια ενεργητικούς φανατισμένους ανθρώπους και περίμενε ένα νεύμα.
Στον πιο κατάλληλο χρόνο ήρθε το νεύμα στο δημόσιο χώρο και έδωσε το οριστικό τέλος σε αυτή την περιπέτεια.
Ο Κερκ είχε κηρυχθεί “ιερός” από μια μεγάλη λαϊκή νομιμότητα και την άλλη μέρα τον είδαν πεσμένο. Τίποτα άλλο. Ο ορισμός της Δικαιοσύνης. Κάτι ψέλλισε ο Ρόμπινσον, κάτι είπαν γι’ αυτόν και μέχρι εκεί. Αμερικάνος ο τύπος, σίγουρα, και αυτό φτάνει.
ONE SHOT χωρίς παραμύθια με επαναστάτες και αντεπαναστάτες και άλλα νοικοκυρεμένα πράγματα.
Να ζήσουν και οι φίλοι του και εμείς να τον θυμόμαστε
