Α.Κ. Αθήνας: Διαρκές κάλεσμα σε συνέλευση και συνεύρεση
Συμμετοχή, Διαβούλευση, Απόφαση, Άμεση δράση
Που βρισκόμαστε
Στις μέρες μας η κοινωνική αναμέτρηση διεξάγεται με πολεμικούς όρους. Στον έναν πόλο βρίσκεται ο κόσμος των κρατών και του κεφαλαίου, ένας κόσμος που αναπαράγει και στηρίζεται στην κυριαρχία, την εκμετάλλευση, τον πόλεμο και την οικολογική καταστροφή. Στον αντίπαλο πόλο τοποθετούνται οι σύγχρονες κοινωνίες σε κίνηση, ο κόσμος της κοινωνικής αντιεξουσίας και της αυτονομίας. Πρόκειται για δύο κόσμους διαμετρικά αντίθετους, ως προς τους τρόπους κυκλοφορίας και συσσώρευσης της κοινωνικής τους δύναμης αλλά και ως προς τις προοπτικές που ανοίγουν για τις κοινωνίες. Στην κοινωνική αυτή αναμέτρηση είμαστε απαρέγκλιτα ταγμένοι με την κοινωνία από κοινού με τα πιο καταπιεσμένα κα λιγότερο αλλοτριωμένα κομμάτια της.
Είμαστε αναπόσπαστο κομμάτι των κινημάτων, έχοντας συμμετάσχει σε όλες τις μεγάλες μάχες των τελευταίων ετών απέναντι στην κυριαρχία, αναλαμβάνοντας όμως και το μερίδιο που μας αναλογεί για την, έστω πρόσκαιρη, ήττα του κόσμου μας. Για εμάς οι κοινωνικοί αγώνες και οι αξίες και πρακτικές που αντιπροσωπεύουν τα κινήματα, συνεχίζουν να αποτελούν ταυτόχρονα επιλογή και τρόπο ζωής αλλά και μοναδική διέξοδο και προοπτική για μια πιο ελεύθερη κοινωνία. Εμμένουμε στις τρεις βασικές πολιτικές αρχές, που καθόρισαν τις μεγάλες στιγμές των κινημάτων την προηγούμενη περίοδο, τη μη κατάληψη της εξουσίας, την κοινωνική αντιεξουσία και την άμεση δημοκρατία. Στοχεύουμε όμως στον επανατοποθέτηση στο σήμερα και στον μετασχηματισμό του τριπτύχου αυτού με όρους ανατροπής. Μέσα από τη διάχυση των πρακτικών μας και την δικτύωση των κινημάτων της κοινωνικής αντιεξουσίας επιθυμούμε να συμβάλλουμε στο να συγκροτηθούν σε στέρεες βάσεις οι συνθήκες για συντριπτικά χτυπήματα στην κυριαρχία όσο και -περισσότερο- για απτές προοπτικές ενάντια και πέρα από τον κόσμο των κρατών και του κεφαλαίου.
Ταυτόχρονα όμως, βρισκόμαστε σε μια εποχή που το πολιτικό και το συλλογικό χάνουν συνεχώς έδαφος, για λόγους στους οποίους δεν μπορούμε να αναφερθούμε στο παρόν κάλεσμα. Σκοπός μας είναι η επανεφεύρεση του ρόλου και του νοήματος της Συνέλευσης. Σκοπός μας είναι να βρεθούμε. Κατανοώντας τη δυσκολία των ενδιαφερομένων με τις διαδικασίες της συλλογικότητας να παρευρίσκονται μια φορά την εβδομάδα στη συνέλευση και την απόσταση που προκαλεί η διαδοχική απουσία από τις εβδομαδιαίες τακτικές συνελεύσεις, για να μπορούν να διατηρούνται οι δεσμοί και η αλληλεπίδραση μεταξύ μας, προτείνουμε ένα μοντέλο συνέλευσης που θα συζητά κεντρικής σημασίας ζητήματα και θα παίρνει τις πολιτικές αποφάσεις μια φορά το μήνα στη Γενική Συνέλευση. Τη συνέλευση αυτή, τη θεματολογία και την απαραίτητη ενημέρωση για τα ζητήματα πάνω στα οποία θα κληθεί να αποφασίσει, θα την προετοιμάζει το Συντονιστικό. Το Συντονιστικό, το οποίο θα έχει μια περιοδική ισχύ, θα είναι το όργανο με το ο οποίο η συλλογικότητα θα λειτουργεί σε εβδομαδιαία φάση. Η Γενική Συνέλευση, θα είναι αυτή που θα επανεξετάσει, θα φρεσκάρει αλλά και απορρίπτει παγιωμένες θέσεις της συλλογικοτας προκειμένου να είμαστε σε θέση να δημιουργήσουμε εκ θεμελίων μια σύγχρονη αντιεξουσιαστική συλλογικότητα με ελκυστική πρόταση, μακριά από αγκυλώσεις και παθογένειες του παρελθόντος, ακόμα και του δικού μας παρελθόντος.
Αντιπροσώπευση και Κυριαρχία
Η αντίληψη πως η από μέρους των κοινωνιών παραχώρηση στον Κυρίαρχο όλων των ατομικών και συλλογικών δικαιωμάτων προκειμένου εκείνος να διασφαλίζει την ίδια τη ζωή, αλλά και την ιδιοκτησία από κινδύνους και απειλές, είναι η βάση συγκρότησης των σύγχρονων σχέσεων κυριαρχίας. Το βασικό διακύβευμα για αιώνες υπήρξε το εάν ο Κυρίαρχος θα είναι ο Ένας ή η «Συνέλευση» (με την έννοια της συλλογικής διεργασίας και διαβούλευσης). Την απάντηση έδωσαν οι αστικές επαναστάσεις που επέβαλαν το μοντέλο της «Συνέλευσης» και το συνακόλουθο κοινοβουλευτικό σύστημα της ετερονομίας και της ανάθεσης.
Έκτοτε, οι σχέσεις κυριαρχίας νομιμοποιούνται και ενισχύονται από μία δημοκρατική, συγκεντρωτική ιεραρχία που φτάνει μέχρι τη θέσπιση του Αρχηγού Κράτους ή του κόμματος σαν οργάνου απόφασης ξεχωριστού και αποσπασμένου από την κοινωνία. Με αυτόν τον τρόπο η βάση της κοινωνίας «αντιπροσωπεύεται» από τις πολλαπλές ιεραρχήσεις εντός των οργάνων και των μηχανισμών των κομμάτων και του Κράτους, παραδίδοντας το δικαίωμα της απόφασης στην κορυφή της αντίστοιχης ιεραρχίας. Ταυτόχρονα, οι δύο αυτοί θεσμοί, κόμματα και κράτος, διατηρούν πολυεπίπεδα κέντρα αποφάσεων, φορείς προπαγάνδας και think tanks τα οποία καταφέρνουν να περιορίσουν στο ελάχιστο δυνατό τη συμμετοχή των από κάτω στην οποιαδήποτε διαβούλευση και τελικώς στην απόφαση.
Η Αντιεξουσιαστική Συνέλευση ως Εναλλακτική
Η αντιεξουσιαστική συνέλευση έχει διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά. Κάτι τέτοιο συμβαίνει όχι μόνο διότι έχει άλλη ερμηνεία για τον κόσμο, αλλά και γιατί αναδύθηκε μέσα από τους κοινωνικούς αγώνες για αυτοκαθορισμό, αυτονομία και αυτοκυβέρνηση, για μια αυτεξούσια κατάσταση προοπτικής η οποία, μάλιστα, κατέκτησε εδώ και δεκαετίες το σύνολο των κοινωνικών κινημάτων που βγήκαν στο φως και συγκροτήθηκαν με βάση την οριζοντιότητα, την αυτοοργάνωση και την αντι-ιεραρχία. Οι αποφάσεις που μπορεί να πάρει μια τέτοια συνέλευση έχουν σαν όριο την αντιεξουσιαστική στρατηγική της μη κατάληψης της εξουσίας, τις αντι-ιεραρχικές δομές, την άμεση δημοκρατία, καθώς και το ήθος που αντιστοιχεί σε αυτή τη μεγάλη Υπόθεση.
Η συνέλευση για εμάς δεν είναι απλά μια τεχνική λήψης αποφάσεων, είναι η κορυφαία διαδικασία της συλλογικότητας, είναι εκεί όπου γίνεται ο διαμοιρασμός της γνώσης (η ουσία δηλαδή της αντι-ιεραρχίας, καθώς όπου συσσωρεύεται γνώση συσσωρεύεται και ιεραρχία), το χτίσιμο των δεσμών, η οικειότητα, η διαμόρφωση των θέσεων και η διάχυσή τους, η επιλογή των στρατηγικών και η αποτίμησή τους, ο συνδετικός κρίκος θεωρίας και άμεσης δράσης. Δε βλέπουμε τη συνέλευση απλά ως όργανο, αλλά ως μια δομημένη και δομούσα θέσμιση, δηλαδή ένα θεσμό διαμορφωμένο, με λειτουργίες και περιεχόμενα, που ταυτόχρονα είναι διαμορφωτικός. Η συνέλευση είναι αυτή μέσω της οποίας θα γίνουμε αυτό που μπορούμε να είμαστε και μέσα από αυτή θα καταστούμε ικανοί για κάτι τέτοιο.
Αντιεξουσιαστική συνέλευση είναι όταν άνθρωποι, με βάση τις αρχές που έχουμε αναφέρει, συνευρίσκονται, συζητούν, συμφωνούν και συναποφασίζουν να πορευτούν προς μια κατεύθυνση στο δημόσιο χώρο. Ο πολλαπλασιασμός των συνελεύσεων (των Κομμουνών όπως λεγόταν στον παρελθόν) σε διάφορα κοινωνικά πεδία, αντικαθιστώντας τους υπάρχοντες θεσμούς όπως είναι το σχολείο, η εργασία, η γειτονιά, η πόλη, το πανεπιστήμιο κ.ά, είναι άλλωστε και η ουσία κάθε εξέγερσης. Αυτό είναι που ξεχωρίζει την κοινωνική εξέγερση από τις εξεγερτικές στιγμές.
Το βίωμα μιας νικηφόρας πολιτικής δράσης, το συναίσθημα που προκαλεί μια μαζική διαδήλωση που ωθεί την αστυνομία να χάσει για λίγο την πρωτοβουλία των κινήσεων, μια έντονη πολιτική συζήτηση σε ένα αμφιθέατρο, σε ένα χώρο δουλειάς, στο καφενείο, στη στάση του λεωφορείου, είναι γεγονότα που παράγουν μια αλήθεια η οποία μας συγκροτεί και μας αναπλάθει ως άτομα σε πολύ πιο καθοριστικό βαθμό από τις αλήθειες που παράγουν οι αντίστοιχοι κοινωνικοί θεσμοί (εργασία, πανεπιστήμιο κλπ) καθημερινά. Με αυτόν τον τρόπο ερχόμαστε πιο κοντά με κάποιους ανθρώπους, αυτοί είναι οι άνθρωποι με τους οποίους μέσα από τις διαδικασίες συνέλευσης παράγουμε συλλογικότητα. Δικλείδες για τη διατήρησή της είναι η συνδιαμόρφωση των θέσεων και των δράσεων, η ισότιμη συμμετοχή στην απόφαση, το κοινό βίωμα, το ενδιαφέρον των μελών της συνέλευσης να είναι φορείς του λόγου της.
Θεσμίζοντας την Αντιεξουσιαστική Συνέλευση
Με γνώμονα αυτές τις διαπιστώσεις/διευκρινήσεις αντιλαμβανόμαστε πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της συνέλευσης, όταν, μάλιστα, πρόκειται για το μοναδικό όργανο αποφάσεων. Η συνέλευση είναι το ανώτατο και μοναδικό όργανο διαβούλευσης και λήψης αποφάσεων και αυτό ισχύει όχι μόνο για εμάς, αλλά και για όσες συλλογικότητες έχουν οριζόντιο και αμεσοδημοκρατικό οργανωτικό χαρακτήρα.
Ταυτόχρονα με το μοναδικό η συνέλευση έχει και δυναμικό χαρακτήρα. Γι’ αυτό και ο επαναπροσδιορισμός της είναι αναγκαίος προκειμένου να παραμένει ένας ζωντανός οργανισμός, ποθητός στους συμμετέχοντες και όχι μια θεσπισμένη προσχηματική και παρακμασμένη διαδικασία. Η συνέλευση οφείλει να είναι μια διαρκής και αυτοθεσμίζουσα δομή και όχι μια τεχνική ιδεολογική κατασκευή.
Η απόφαση της Συνέλευσης δεν μπορεί να είναι ένα επιφανειακό «φιλελεύθερο» άθροισμα ατομικών γνωμών, αλλά γνώμη και θέση μιας κωδικοποιημένης και βιωματικής εμπειρίας με γνώση και πληροφορία για το αντικείμενο της απόφασης. Έτσι, διασφαλίζεται η συνειδητή απόφαση προκειμένου να εφαρμοστεί και να εκτελεστεί. Καθήκον, λοιπόν, της συνέλευσης είναι να ενισχύει το αντάρτικο της αυτενέργειας του συλλογικού ατόμου, που αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, δρα και σκέπτεται συλλογικά, ενάντια στους πλασιέ της ιδιωτικής γνώμης.
Φυσικά, η συνέλευση δε σημαίνει απαραίτητα απόφαση, μπορεί να σημαίνει και απλά συνεύρεση, διαμοιρασμός, προβληματισμός, καθώς υπάρχει και το μοριακό πεδίο, αυτό που αφορά τα προβλήματα της ζωής και της καθημερινότητας των συμμετεχόντων. Όταν όμως η συνέλευση καλείται να αποφασίσει, χρειάζεται συλλογική τοποθέτηση και ανάληψη ευθύνης.
Η εφαρμογή και η πραγματοποίηση της απόφασης της Συνέλευσης μας εισάγει κατευθείαν στον δημόσιο χώρο, στον χώρο δηλαδή που διεξάγεται ο διαρκής πόλεμος των ιδεών, των διαβουλεύσεων και των αντιστάσεων. Είτε πρόκειται για μια απόφαση για ανάρτηση ενός πανό, τη δημιουργία έντυπου υλικού, την οργάνωση μιας διαδήλωσης, είτε αφορά μια απόφαση για τη χάραξη μιας συνολικότερης πολιτικής στρατηγικής, πρόκειται για εξίσου σημαντικές αποφάσεις, καθώς και οι δύο τύποι αποφάσεων εκτελούνται στον δημόσιο χώρο και κρίνονται σε αυτόν. Επομένως, η ανάληψη δράσης οφείλει να συνοδεύεται από δέσμευση και υπεύθυνη στάση.
Σαφώς, αυτή η αλλαγή στο πλαίσιο λειτουργίας της Συνέλευσης απαιτεί την ύπαρξη ενός εσωτερικού κανονισμού ο οποίος επικαιροποιείται συνεχώς ανάλογα με τις ανάγκες και των συμμετεχόντων. Σκοπός αυτού είναι να λειτουργεί ως δικλείδα ασφαλείας προκειμένου να αντιμετωπίζουμε επιτυχώς ζητήματα πάνω στα οποία έχουμε σκοντάψει αρκετές φορές. Πιστεύουμε πως μέσα από αυτό το πλαίσιο θα καταφέρουμε να μη χάνεται το ενδιαφέρον των μελών και να διασφαλίζεται η ομαλότητα και η δημοκρατικότητα της διαδικασίας.
Γενική Συνέλευση, κάθε πρώτο Σάββατο του μήνα, στις 15:00, στον Ελεύθερο Κοινωνικό Χώρο «Αλτάι», Θεμιστοκλέους 65, στα Εξάρχεια.
Στους νεοφιλελεύθερους καιρούς, υψώνουμε συλλογικές αντιστάσεις!
Να δημιουργήσουμε πυρήνες αντιεξουσιαστικής συνείδησης παντού!
Αντιεξουσιαστική Κίνηση Αθήνας
Εmail: akathens@espiv.net
[gview file=”https://www.babylonia.gr/wp-content/uploads/2023/06/kalesma-se-sinelefsi.pdf”]